Паян Чӑваш Ене икӗ кунлӑха Федеративлӑ Намуби Республикин элчи Самуэль Кавето Мбамбо килсе ҫитнӗ.
Паян вӑл Чӑваш Республикин ял хуҫалӑх тата физкультура, спорт тата туризм Министерствисене ҫитсе курма палӑртнӑ.
Чӑваш ҫӗрне элчӗ Намубири пӗр хулапа Шупашкар хушшинчи тӑванлӑ хутшӑнусем ҫирӗплетме килнӗ. Ҫавӑн пекех суту-илӳпе, культура ҫыхӑнӑвӗсене те сӳтсе явма палӑртнӑ.
Хыпар ҫӑлкуҫӗ: Чӑваш Енӗн экономикӑллӑ аталанӑвӗн Министерстви
Тунтикун Чӑваш Ене виҫӗ кунлӑха Краснодар Ен делегацийӗ ҫитрӗ.
Делегаци пысӑк, сӑмахран, сывлӑха упрассипе ӗҫлекеннисем шутне ҫаксем кӗреҫҫӗ: Краснодар Ен администраци пуҫлӑхӗн ҫумӗ Золина Галина Дмитриевна, тӑрӑхӑн сывлӑха упракан департамент пуҫлӑхӗ Алексеенко Сергей Николаевич, Краснодар Енӗн ҫемье политикин депатртаменчӗн пуҫлӑхӗ Ковалева Татьяна Федоровна, Краснодар Енӗн халӑха социаллӑ енчен хӳтлӗх паракан департамен пуҫлӑхӗн ҫумӗ Бег Малайчет Меджидовна, Краснодар Енри сиплев учрежденийӗсенчи тӗп тухрӑмсем кӗреҫҫӗ. Унсӑр пуҫсӑр делегацире культура, вӗрентӳ, тата ытти пайра тӑрӑшакан ҫынсем кӗреҫҫӗ.
Краснодар Ен хӑнисем Республикӑри нумай учреждени ӗҫӗсемпе паллашрӗҫ, районсемпе хуласене те ҫитсе курчӗҫ. Сӑмахран, вӗренӳ енӗпе кӑсӑкланаканнисем Шупашкарти 40-мӗш, 59-мӗш шкулсемпе, 5-мӗш гимназипе паллашрӗҫ. Сывлӑха упрас енӗпе ӗҫлекеннисем Шупашкарта вырнаҫнӑ тӗп хула пульницине, 1-мӗш клиника пульницине, васкавлӑ пулӑшу станцине, 2-мӗш хула пульницине, Шупашкар районӗн тӗп пульницине ҫитрӗҫ, пӗтӗмӗшле практика тухтӑрӗсен офисӗсемпе паллашрӗҫ.
Чӑваш наци конгресӗ пуш уйӑхӗн 21-мӗшӗнче «Кӗмӗл сасӑн» черетлӗ конкурсне ирттерет. Конкурса чӑвашла юрлама пӗлекен 16-35 ҫулхи ҫамрӑсем хутшӑнма пултараҫҫӗ. Енчен те эсир ку конкурса хутшӑнса палӑрас тетӗр пулсан, нарӑс уйӑхӗн вӗҫӗччен заявка ямалла. Заявка ҫумне 10х15 сӑнӳкерчӗк тата икӗ юрӑн (вӗсенчен пӗри халиччен илтменни пулмалла) фонограммине ярса памалла. Вӑхӑчӗ хӑвӑрт шӑвать. Ӗнер кӑна нарӑс уйӑхӗ пуҫланнӑччӗ, паян ак вӗҫленсе те пырать. Ҫапах та виҫӗ кун сирӗн пур — ӗлкерме те пулать.
Конкурса ярса панӑ юрӑсене итленӗ хыҫҫӑн вӗсенчен чи лайӑххисене суйласа илеҫҫӗ те пуш уйӑхӗн 21-мӗшӗ тӗлне Шупашкара чӗнӗҫ. Унта ҫитессипе, киле таврӑнассипе ҫыхӑннӑ ҫул тӑкакӗсене командировкӑна яракан ен саплаштарать. Шупашкарта вара йышӑнакан ен тӳлет, вырнаҫтарать, апатлантарать.
Конкурсра ҫак номинацисем пулӗҫ: национализмпа патриотизм тематикипе чи лайӑх юрӑ; чи лайӑх композитор; чи лайӑх поэт; чи лайӑх ҫӗнӗ юрӑ; куракана килӗшнӗ чи лайӑх юрӑ. Номинацисем нумай, тупӑшса пӑхмалли сӑлтавӗ те пур пек туйӑнать.
Тутар республикинчи Ҫӗпрел районне кӗрекен Хулаҫырма ялӗнче Николай Угаслов парнисене ҫӗнсе илессишӗн чӑваш кӗрешӳ ӑстисем ӑмӑртрӗҫ. Кавир ҫине ҫӗр спортсмен ытла, Тутарстан, Чӑваш Ен, Чӗмпӗр паттӑрӗсем тухрӗҫ. Уйрӑм ушкӑнсем хушшинче пӗрремӗш вырӑна Чӑваш республикин Патӑрьел районӗнчи Шӑнкӑртам ялӗн кӗрешӳҫисем ҫӗнсе илчӗҫ. Иккӗмӗш вырӑнта Тутарстанри Ҫӗпрел районне кӗрекен Матак паттӑрӗсем, кавир хуҫисем вара виҫҫӗмӗшсем.
Ҫӗпрел районӗнче кӗрешӳ спорчӗ аван аталанса пырать. Николай Угаслов ҫывӑх вӑхӑтра кашни чӑваш шкулнех кӗрешӳ кавирӗ туянса пама шантарчӗ.
Маларах эпир сире А. Аблякимова Президент Администрацийӗн пуҫлӑхӗ вырӑнӗнчен пушатни пирки пӗлтерсеччӗ. Чӑваш Ен пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх ку вырӑна малашне Анатолий Шарапов адвокат йышӑнӗ. Анатолий Шарапов хальччен адвокатсен Мускав коллегине ертсе пынӑччӗ, вӑлах Н. Фёдоров фондне йӗркелекенӗ тата ертӳҫи шутланать.
Регнум агентстви пӗлтернӗ тӑрӑх Шарапов Анатолий Александрович 1951 ҫулхи авӑнӑн 13-мӗшӗнче Волгоград облаҫӗнчи Черебаево ялӗнче ҫуралнӑ. 1977 ҫулта Сарӑту юридици институтне пӗтернӗ. Юридици ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ. Авланнӑ, ывӑлпа хӗр пур.
Чӑваш Енӗн сывлӑхпа социаллӑ аталану министерсти пӗлтернӗ тӑрӑх раштавӑн 14-мӗшӗ тӗлне Чӑваш Енре пурӗ 14 пин те 145 ача ҫуралнӑ. Раҫҫей пенси фончӗ пӗлтернӗ тӑрӑх амӑш капиталне илессишӗн Чӑваш Енре пурӗ 3917 заявлени панӑ. Вӗсенчен 3105 — иккӗмӗш ача, 812 — виҫҫӗмӗш е ытларах ача ҫуратнишӗн панӑ.
Раштавӑн 14-мӗшӗнче Чӑваш Ен президенчӗ хушу кӑларса ҫитес ҫула «Ырӑ ӗҫсен ҫулталӑкӗ» ятпа ирттерме палӑртнӑ. Чӑнах та, хальхи пурнӑҫра ырӑ ӗҫсене сахалтарах — ҫитес ҫулталӑкра ку енӗпе лару-тӑру улшӑнӗ те пулӗ. Ниме сӑмах та тен ҫӗнӗреххӗн илтӗне пуҫлӗ.
Н.В. Фёдоров ҫавӑн пекех вырӑнти самоуправленисене, пур организацисене, обществӑллӑ пӗрлӗхсене ку енпе ирттерекен мероприятисене тӑрӑшса ӗҫлеме, хастаррӑн хутшӑнма сӗнчӗ.
Сӑмах май, Раҫҫейре ку ҫулталӑк «Пӗтӗм тӗнчери Ҫӗр чӑмӑрӗн ҫулталӑкӗ» ятлӑ пулӗ.
Чӑваш Енре Шупашкара тата унран 20 ҫухрӑмра вырнаҫнӑ Ҫӗнӗ Шупашкара пӗрлештерес ӗҫе пуҫарӑннӑ. Ку ыйтӑва 30 ҫул каяллах лартнӑ пулин те ӑна кӑҫалхи раштавӑн 14-мӗшӗнче кӑна сӳтсе явма килӗшнӗ.
Ыйтӑва сӳтсе явнӑ хыҫҫӑн 2008 ҫулхи пуш уйӑхӗн 2-мӗшне палӑртса хунӑ РФ президенчӗн суйлавӗ вӑхӑтӗнче референдумсем иртӗҫ. Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар ҫыннисем ку ӗҫе ырлаҫҫӗ пулсан Чӑваш Енре 580 пинлӗ ҫӗнӗ хула йӗркеленӗ.
Халӗ Шупашкарта 460 пин, Ҫӗнӗ Шупашкарта 120 пин патнелле ҫын пурӑнать. Ҫӗнӗ Шупашкар ҫыннисенчен нумайӑшӗ Шупашкара ӗҫе ҫӳрени паллӑ ӗтнӗ.
Паянхи Чӑваш Ен правительствин ларӑвӗ Энвер Аблякимов Чӑваш Ен президенчӗн Администраци пуҫлӑхӗн вырӑнне пушатни ҫинчен пӗлтернипе пуҫланчӗ. Пӗрремӗш министр вырӑнне йышӑнакан Сергей Гапликов Энвер Аблякимов ҫӗнӗ ӗҫ вырӑнне куҫни ҫинчен пӗлтерсе ӑна чечек ҫыххи тыттарчӗ. Э. Аблякимов ӗҫтешсене пӗрле ӗҫленишӗн тав туса пӳлӗмрен тухрӗ.
Аса илтеретпӗр, Энвер Аблякимов ку вырӑна 2005 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче йышӑнса. Унччен 1994-2001 ҫулсем хушшинче вӑл Чӑваш Ен правительствине ертсе пынӑччӗ.
| РАШ | 03 |
Ӗнер, раштавӑн 2-мӗшӗнче, пурте пӗлетпӗр, ӗнтӗ, суйлав иртрӗ.
Малтанлӑхи пӗтӗмленӳ (98% тишкерсе тухнӑ хыҫҫӑн) тӑрӑх Чӑваш Ен ҫапла суйланӑ: ытларах пайӗ «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫейшӗн» сасӑланӑ (62,28%), РФКП-шӑн — 12,64%, «Тӳрӗ кӑмӑллӑ Раҫҫейшӗн» — 10,32%, РЛДП-шӑн — 8,47%. Ытти партисемшӗн 2% каярах сасӑланӑ. Сасӑлама пурӗ халӑхӑн 70,6% пынӑ. Тӗп суйлав комиссийӗ ку малтанхинчен ытларах пулнине ҫирӗплетнӗ.
Пӗтӗм Раҫҫейӗпе пӑхсан вара ҫапла сасӑланӑ:
* «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» — 64,1%;
* РФКП — 11,6%;
* РЛДП — 8,2%;
* «Тӳрӗ кӑмӑллӑ Раҫҫей» — 7,8%;
Суйлава пурӗ сйлама пултаракан 63% халӑх хутшӑннӑ.
+15.3 °C